aga954

 Alkoholizm jest chorobą chroniczną, celem leczenia jest, by chory zaczął sobie radzić bez alkoholu, potrafił być w stanie abstynencji i funkcjonował prawidłowo w życiu, natomiast nie mógł pić „tak jak wszyscy”, w sposób kontrolowany.

Leczenie osoby uzależnionej od alkoholu dzieli się na trzy etapy: detoksykacja (odtrucie alkoholowe), terapia podstawowa i terapia pogłębiona. Jest to podział najczęściej stosowany, jednak nieco mylący.

Na czym polega terapia uzależnień?

Tak zwany „detoks” to leczenie alkoholowych zespołów abstynencyjnych. Odtruwanie alkoholowe prowadzone jest w placówkach medycznych zajmująca się usunięciem z organizmu chorego skutków zatrucia alkoholem. Ze względu na dramatyczny stan somatyczny pacjentów, bardziej nastawiony jest na ratowanie życia niż na psychoterapię. Część „detoksów” prowadzi zajęcia edukacyjne, mające na celu wzbudzenie motywacji do leczenia alkoholizmu.

Etapy odwyku alkoholowego

Pierwszym krokiem w odwyku alkoholowym jest wzbudzanie motywacji do podjęcia leczenia. Wtedy właśnie pojawiają się pierwsze zmiany w psychice chorego, stanowiące początek zdrowienia. Są to fundamenty, na których będzie opierać się droga choreg do trzeźwości. Konieczne jest także rozszerzenie listy miejsc, w których odbywa się etap pierwszy. Może to być odtruwanie alkoholowe, ale też zakład karny, sala sądowa, gminny punkt konsultacyjny dla osób z problemem alkoholowym i ich rodzin, zakład pracy i, co często najważniejsze, środowisko domowe chorego.

W pierwszym etapie wszystko, co konfrontuje chorego z negatywnymi skutkami picia i utrudnia mu podtrzymywanie przekonania, że „wszystko jest w porządku”, sprzyja decyzji o podjęciu leczenia. Dlatego mówi się, że alkoholik musi sięgnąć dna, żeby się od niego odbić. To znaczy, że do podjęcia decyzji o terapii konieczne jest zderzenie z przykrą rzeczywistością własnego alkoholizmu i jego skutków.

Intensywna terapia uzależnień w ośrodku

Kolejny etapem terapii uzależnień jest tak zwana „terapia podstawowa”, która prowadzi się na oddziałach leczenia uzależnień lub w poradniach leczenia uzależnień. W tej fazie leczenia ważna jest: duża intensywność zajęć terapeutycznych, przewaga znaczenia spotkań grupowych nad indywidualną pracą z terapeutą i dość schematyczny przebieg zajęć oparty o program placówki, w której się one odbywają. Leczenie w ośrodku stacjonarnym obejmuje od pięciu do ośmiu tygodni zajęć terapeutycznych, w grupie liczącej od kilku di kilkunastu pacjentów. Uczestnicy terapii czują się bardziej jak w szkole, niż w szpitalu. Mimo spotkań z lekarzem czy pielęgniarkami, pomiaru ciśnienia czy przyjmowania leków, w centrum ich uwagi znajdują się trwające kilka godzin dziennie zajęcia terapeutyczne. Obejmują one spotkania w grupie, omawianie zadanych wcześniej prac pisemnych, uczestnictwo w mini wykładach, oglądanie i analizę filmów edukacyjnych. Ważne jest wpływanie na psychikę chorego za pomocą nowych wiadomości, rozmów, zachęcaniu do zmiany sposobu myślenia i reagowania. Na tę chorobę nie ma lekarstwa w postaci operacji, zastrzyku czy tabletki.

Na tym etapie odwyku alkoholowego pacjenci w oparciu o dotychczasowe doświadczenia planują zmiany w zwyczajach i podejściu do problemów, kontaktach z ludźmi. Mają one przybliżyć ich do nowej wartości w życiu – trzeźwości.

W przypadku, kiedy uzależniony od alkoholu przerywa leczenie po wyjściu z ośrodka terapeutycznego, najczęściej po kilku miesiącach następuje powrót do picia, często niestety z większą intensywnością. Pacjenci mówią później, że „odrabiali straty”. Aby do tego nie doszło, konieczne jest dalsze leczenie w poradni leczenia uzależnień.

Faza nazywana terapią pogłębioną odbywa się w trakcie spotkań indywidualnych z terapeutą, grupą wsparcia oraz warsztatów tematycznych. Na tym etapie leczenia celem pacjenta jest wprowadzenie zmian w życie, ich utrwalenie i stopniowe usamodzielnienie się w zakresie radzenia sobie z nałogiem.  

Na tym etapie często poruszanymi tematami jest np. kontakty z rodziną, problem poczucia winy, odzyskania zaufania, przeżywanie wstydu związanego z okresem picia, unikanie sytuacji towarzyskich sprzyjających spożywaniu alkoholu, radzenie sobie z emocjami, głód alkoholowy. Wielokrotnie zachodzi konieczność powracania do tematów poruszanych na terapii uzależnień, w związku z realnymi sytuacjami, w których pacjent doświadcza problemów. Istotnym elementem tej części leczenia jest też wspieranie rozwoju zainteresowań chorego oraz wzmacnianie jego świadomości bycia nadal osobą uzależnioną. Zalecane jest uczestnictwo w spotkaniach grup samopomocowych jak np. ruchu AA w celu utrwalenia nawyku czerpania wsparcia i przyznawania się do problemu z alkoholem.

Długi czas trwania fazy pogłębionej wynika nie tylko z głębokości problemów, jakie wymagają przepracowania, ale też z uświadomieniem chorego z ryzykiem nawrotu choroby.